LOJİSTİK MESELELER…

Hüseyin AKSAKAL DÜNYA HALİ

Ereğli Zonguldak Karayolunda çalışmaların bir türlü tamamlanmamasını çeşitli vesilelerle eleştirmişliğim vardır.  Bana göre, geciken bir hizmet, bir sonrakini talep etmekte de bir gecikme yaşanmasına yol açar. Yine de bir hizmetin tamamlanması başkasının talebi için kapıyı araladığından, biten işler devam edenlerden daha iyidir. 

Geçen hafta sonu, yaklaşık olarak Zonguldak Merkez sınırı civarında bulunan baba ocağına giderken, Ereğli bölümündeki duble yol çalışmalarının tamamen bittiğini gözlemledim. Son olarak Soğanlı yokuşunda kısa bir bölümde duble yol asfalt çalışmaları devam ediyordu. Bu bölüm de tamamlanmış. Zonguldak tarafına epeydir yolum düşmedi, fakat en azından Ereğli bölümünde bir köye bağlantı yolu çalışması-bu da trafik akışını etkileyen bir şey değil-haricinde yolun tamamlandığını görünce, bu yollarda geçen bir ömür film şeridi gibi gözümün önünden geçti.

Hatırlayanlar vardır, eskiden Kandilli, Gökçeler, Terzi, Bayat, Cemaller, Tepeören, Ilıksu üzerinden giden iki şeritli bir yol vardı. Zonguldak ve Ereğli arasındaki mesafe üç saate yakın sürüyordu. Ulaşım şehirlerarası yol sayıldığından otobüsler Alacaağzı ve Terzi arasındaki Aslançeşme - adını aslan ağzı biçimli kurnasından alıyordu- mevkisinde mola veriyordu.

Sonra seksenli yılların başında, mevcut yola temel oluşturan yeni güzergah devreye girdi. Yolda çeşitli düzenleme çalışmaları yapıldı, en sonunda ikibinli yılların başından bu yana devam eden bir duble yol çalışması devam ediyordu. Bugün bu mesafe yarım saat, bilemedin biraz aşağısında, yukarısında alınabilen bir mesafeye dönüştü.

Bundan sonra yeni şeyler istemek için hazırlanmakta yarar var.  Karayolu güzel olmuş ama daha iyisini istemenin sonu yok.  Romalı mühendisler, Pax Romana’nın gücünün temelinde bulunan yol ağına –Cursus Publicus deniyordu bu yollara- yeni bir damar eklemek için emir aldığında, haritayı açar, cetvelle düz bir çizgi çizermiş.  Mümkün olduğunca bu düz çizgiyi izleyerek, yeri geldiğinde viyadük veya köprü yaparak, tepeleri yararak filan olabilecek en düz yolu yapmaya çalışırlarmış ki bu aynı zamanda iki nokta arasındaki en kısa mesafedir.   Bu sayede gerek muhabere, gerekse muharebe unsurları dünyada başka ülkelerde olana göre çok daha büyük bir süratle uzak mesafelere ulaşabiliyormuş. 

Lojistik meselesi şaka değildir. Roma İmparatorluğu’nun gerek askeri, gerek istihbarat, gerekse ticari ve ekonomik gücü bu yol ağının sağladığı lojistik olanaklara dayanıyordu.  Pax Britannica diye bildiğimiz İkinci Dünya Savaşı öncesinde dünyanın en büyük imparatorluk erişimine sahip İngiltere’nin gücü, büyük oranda aynı askeri, sivil ve ekonomik hareketliliği denizlerde bulunan büyük gemi filolarından kaynaklanmaktaydı. Ta Hindistan’a, Avusturalya’ya, Falkland Adaları’na hakim olmanın başka bir yolu var mıdır?

Elbette Ereğli-Zonguldak karayolundan uluslararası bir emperyalist ağ kuracak halimiz yok. Yurt içi ulaşım ağları söz konusu olduğunda, konu askeri ve siyasi sınırlara ulaşmaktan ziyade, yatırımcı çekmek, nakliye kolaylığı gibi konularla ilgilidir. Açık ve net. Bir yere hem karayolu, hem denizyolu, hem demiryolu, hem havayolu ulaşımı kolaylıkla sağlanabiliyorsa, bunlardan birinin veya birkaçının eksik olduğu bölgelere göre, bu bölgeler çok daha hızlı kalkınırlar.  Ekonomileri daha canlı olur, daha büyük istihdam kapasitelerine sahip olurlar.

Burun kıvıranlar da olabilir .  Yukarıda belirtildiği üzere bu konuları bizim de eleştirmişliğimiz vardır ama çift şeritli bir yolun, dört şeritli bir duble yola dönüşmesi, lojistik dezavantajlardan birinin bertarafı açısından önemli bir gelişmedir.

Karadeniz Ereğli-Alaplı bölgesine ana ulaşım arterlerinden erişim, D 655 karayolu diye bilinen Akçakoca-Düzce üzerinden sağlanıyor. Buranın duble yol olması yaklaşık on yıl önce tamamlandı biliyorsunuz.  Havayolu ulaşımı konusunda şimdilik Çaycuma havaalanına alternatif düşünmek gündemde yok ama bu alternatifin ne şekilde oluşturulabileceği konusunda şimdiden kafa yormakta n zarar gelmez. Gün geldiğinde bu ihtiyaç da kendini gösterecektir çünkü.

Öte yandan deniz yolu anlamında liman altyapısının ilçenin kapasitesini karşılamakta güçlük çektiği söyleniyor.  Bu altyapının daha verimli kullanılabilmesi için konuya bütüncül bir bakış oluşturmakta yarar var. Zira Filyos limanı tamamlandığında, Batı Karadeniz’in ticaret ekseni bu tarafa doğru kaymaya başlayacak.  Ereğli limanlarının bu durumda spesifik bazı yükler için tahsisi konusunda da düşünülmesi gerekiyor.

Karasu’dan Karabük’e bağlanacak demiryolu konusu, şu anda uzak bir efsane gibi görünüyor.  Büyük ihtimal, bu demiryolunun olası güzergahı için gereken imar düzenlemeleri üzerine kafa yorulmaya bile başlanmadı.  Fakat şimdiden Filyos ve Adapazarı arasındaki duraklardan en önemlisinin Karadeniz Ereğli olacağını, bu imkan kapıya dayandığında en az hasarla nereden yol verileceğini düşünmektense, en yararlı nereden geçecekse buranın imar düzenlemelerini hazırlamak yararlı olacaktır.

Çünkü yarın dediğiniz şey, bir gecelik uykuya bakar. Hemen geliverir.  Yumurta kapıya dayandığında bulacağınız çözümler, daha evvel tasarlayarak hazırladıklarınızdan daha fazla sıkıntıya yol açacaktır.  Kimin kimin kuyruğunda olduğunu hesap etmekten vakit bulabilirsek, bu konulara da ara sıra kafa yormaktan zarar gelmez.

Hüseyin AKSAKAL DÜNYA HALİ Tarafından Yazılan Son Yazılar