Turpçu: ´´Zonguldak´ın hakkı Zonguldak´a verilmiyor´´

CHP Zonguldak Milletvekili Şerafettin Turpcu, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu`nun katılımıyla gerçekleştirilen ´´Zonguldak Ekonomi Zirvesi´´ programında konuştu.

Konuşmasında, başta madencilik sektörü olmak üzere Zonguldak´ta ekonominin yaşadığı gerilemeyi örneklerle anlatan ve yıllara göre vergi ve yatırım oranlarını sayılarla dile getiren Turpcu`nun ´´Zonguldak Ekonomi Zirvesi`nde´´ yaptığı konuşma şöyle:

Zonguldak´ın bugünü ve geleceği üzerinde görüş alışverişinde bulunmak üzere düzenlenen ´´Zonguldak Ekonomi Zirvesi´´ programı için Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Sayın Metin Demir´e tüm yönetim kuruluna ve emeği geçenlere teşekkür ediyor, siz değerli katılımcıları saygı ve sevgiyle selamlıyorum.

Zonguldak Ekonomi Zirvesi için toplandığımız bu günde, başlıklar halinde mevcut temel sorunlarımızı içeren kısa bir sunum yapmak istiyorum.

İŞSİZLİK SÜRDÜRÜLEMEZ DÜZEYLERE TIRMANDI

İşsizlik sorunu, ülkemizin ve Zonguldak´ın en başta gelen sorunudur. İş bulamadığı için doğduğu toprakları terk eden ve oralarda çok alt seviyede yaşam mücadelesi veren Zonguldaklılar ve oralara göç eden gençlerimiz var.

İş bulamamanın, insanı nasıl bir cendere içine soktuğunu anlayabilirsek, bireylere ve topluma nasıl zarar verdiğini, nasıl bir potansiyel kaybına yol açtığını daha iyi kavrayabiliriz. İşsiz insan, öncelikle nasıl iş bulacağını, iş bulamadığı halde eve nasıl ekmek götüreceğini, ayın sonunu nasıl getireceğini, kışı nasıl geçireceğini, otobüs biletlerine gelen zammı düşünür. İşsizlik, sadece maddi olarak değil, çoğu zaman içinde kıvrandırdığı kısır döngüden dolayı manevi olarak da insanı yoksullaştırır. Yani, işsizlik tartışılırken işin ekonomik tarafı kadar insani tarafı da göz önüne alınmalıdır.

İŞYERLERİ KAPANIYOR

Son 3 yılda (2014, 2015, 2016) Zonguldak`ta kaç işyerinin kapandığına dair verdiğim soru önergesine Sayın Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı´ndan gelen yanıt Zonguldak´ın ekonomisinin neden bu durumda olduğunun da bir resmidir. Zonguldak´ta son 3 yılda 29.342 çalışanı olan 4.616 iş yeri kapanmıştır. Böyle bir tablo sonrasında Zonguldak´ın göç vermemesi mümkün mü? Bugün Zonguldak olarak, ekonomik buhranla, göç, işsizlik ve zorluklarla yüz yüze geldiğimiz durumun en son noktasındayız.

ZONGULDAK BUGÜN SÜREKLİ GÖÇ VERİYOR

Yukarıdaki tabloda belirttiğim üzere Zonguldak hem hak ettiği alamıyor, bu nedenle aynı zamanda göç veriyor. Bir zamanlar, 3 il olacak kadar büyüyen ve ülkenin sanayisini adeta sırtında taşıyan Zonguldak göç nedeniyle günden güne erimektedir. 2002`de 616 bin olan Zonguldak´ın nüfusu, 2015´te 595 bin´e gerilemiştir. Yapılan bir araştırmaya göre, Zonguldak´ın 2023 yılında nüfusunun, 595 binden, 539 bine düşeceği hesaplanmaktadır. Yani küçülmeye, göçe, işsizliğe mahkum edilmiş bir Zonguldak resminin devamını görüyoruz.

Hal böyleyken;  TTK`ya emekli olan işçilerin yerine işçi alınmadı.

Ereğli´de, zamanında 6 bin işçinin çalıştığı tersaneler atıl bırakılarak, şimdilerde 600 işçinin bile çalışmadığı hale geldi, halbuki bölge ve ülke ekonomisine kazandırılması gerekirdi. 

Bülent Ecevit Üniversitesi şehrimize büyük katkılar yapmaktadır. Ancak, Üniversitemiz zaman içerisinde çok yavaş büyüdü. Eğitim- öğretimin ve bilimsel çalışmalar kurulacak ikinci bir üniversite ile desteklenerek, ilimizin sosyal ve ekonomik gelişimine ciddi katkı sağlanabilirdi.

TEŞVİKLERDEN HAK ETTİĞİMİZİ ALAMIYORUZ

Teşvik ve sektörel teşvik uygulamalarında esas hedef, yatırım cazibesini kaybeden sektör, il ve bölgelere, o yerin ruhuna uygun teşvikler verilerek işsizliğin azaltılması ve ekonominin canlandırılması olmalıdır. Zonguldak için bu kriterler dikkate alınmamış, bu nedenle teşviklerden beklenen fayda elde edilememiştir. Teşvik derecelerindeki adaletsizlik nedeniyle, mevcut teşvik sistemi, Zonguldak´ın aleyhine çalışmıştır. İlimizin mevcut ekonomik ve sosyal durumu, teşvik bölgesindeki yeri, yeni yatırımlar yapılmasını caydırarak, ekonomik ve sosyal eşitsizlik daha da artmasına neden olmaktadır. Bunun doğal sonucu olarak göç durmadığı gibi,  artmaktadır.  Göç mevcut eşitsizliğin daha da derinleşmesine yol açıyor. Bu kısır döngünün kırılabilmesi için ekonomik, sosyal ve siyasi alanda bütünlüklü ve kapsamlı programların uygulanması zorunludur. Zonguldak´ı ayağa kaldıracak, göçü önleyecek, istihdamı artıracak, amacına uygun teşvikler verilmediği için Zonguldak bugün ekonomik olarak çöküş yaşamaktadır.

KÖMÜR ÜRETİMİ DÜŞTÜ

Türkiye Taşkömürü Kurumu´nun 2002 öncesinde 18 bin olan işçi sayısı, bugün, 8 bin seviyesine düşmüş, tarihinin en az sayıda işçisiyle en düşük üretimini yapar hale gelmiştir.  Üretim kapasitesi yıllık 5 milyon ton olan kurumun üretimi şuan 1 milyon tonun altındadır.

Sayın Cumhurbaşkanı´nın 24 Nisan 2016 tarihinde Adana´da yapmış olduğu konuşmayı hatırlatmak istiyorum: Ne demişti Sayın Cumhurbaşkanı, ´´Ben şahsen ithal kömürün ülkemize gelmesine karşıyım. Niye karşıyım, cari açığı tahrik ettiği için.´´

Bununla birlikte hükümetin yakın zamanda sürekli yerli kaynak vurgusu yaptığını görüyoruz. Bu söylemlerinin altını doldurmalarını ve taşkömürü için harekete geçmelerini bekliyoruz.

Zonguldak´a acil olarak istihdam yaratabilecek sektör madendir. Acil olarak 3 bin işçi alınabileceğini GMİS de zaten söylüyor.

Unutulmamalıdır ki, bir kentin ekonomisi altüst olurken, ülkenin dengeleri de bundan etkileniyor.

KÖMÜR HAVZASI İTHAL KÖMÜRÜN ADRESİ HALİNE GELDİ

Cari açık ekonominin yumuşak karnı değil mi? Yerin altında çıkarılmayı bekleyen büyük kömür rezervleri var, yerin üstünde işsizlerimiz var, ama Zonguldak limanına ithal kömür taşıyan gemiler yanaşıyor.

Hali hazırda, kömür üretimi 1 milyon tonun altındaki Zonguldak kömür havzasında, mevcutlar ve yapılmak istenen yeni ithal kömüre dayalı santrallerle çok dar bir alan içinde, 10 milyon tonun üzerinde kömür yakacak santraller bloğu yapılmaya çalışılmaktadır. Bu rakamın, Zonguldak kömür havzasının tüm üretim kapasitesi devreye girse dahi yetmeyecek bir tüketim demek olduğunu bilgilerinize sunuyorum.

ZONGULDAK, VERGİ ÖDÜYOR, YATIRIM ALAMIYOR

Devletin resmi rakamlarını incelediğimizde Zonguldak´ın Ankara`ya verdiği kadar alamadığı gerçeğiyle karşılaşıyoruz, yani Zonguldak´ın hakkı Zonguldak`a verilmiyor.

Ben yıllar itibariyle Zonguldak`tan yapılan vergi tahsilat oranlarını ve Zonguldak`a yapılan kamu yatırım miktarlarını bilgilerinize sunacağım.

Çok geriye gitmeden, 2011 yılında vergi tahsilatında Zonguldak 17. Sırada, yapılan kamu yatırımları açısından 36. Sırada. (tahsil edilen vergi: 1.499.265.293) (kamu yatırımları: 179.329) (milyon tl)

2012 yılında vergi tahsilatında Zonguldak 20. Sırada, yapılan kamu yatırımları açısından 42. Sırada.  (tahsil edilen vergi: (1.473.632.689) (kamu yatırımları: 161.085)

2013 yılında vergi tahsilatında Zonguldak 17. Sırada, yapılan kamu yatırımları açısından 57. Sırada (tahsil edilen vergi: (1.775.348. 212) (kamu yatırımları:133.600)

2014 yılında vergi tahsilatında Zonguldak 18. Sırada, yapılan kamu yatırımları açısından 33. Sırada.  (tahsil edilen vergi: (1.883.741. 058) (kamu yatırımları: 314. 844)

2015 yılında vergi tahsilatında Zonguldak 18. Sırada,  yapılan kamu yatırımları açısından 20.  Sırada.  (tahsil edilen vergi: 2.330.220.801) (kamu yatırımları: 439.311)

2016 yılında vergi tahsilatında Zonguldak 22. Sırada, yapılan kamu yatırımları açısından 19. Sırada.  (tahsil edilen vergi: 2.034.462. 951) (kamu yatırımları: 464.489)

125 milyar dolar olan borcumuz 425 milyar dolara çıktı. Bu kadar para harcanırken Zonguldak bundan nasiplenemedi, aksine daha geriye gitti!

Zonguldak yeniden ayağa kalkabilmesi için, bize düşen görev ve sorumluluğu almaya hazırız, diyor, bu düşüncelerle hepinizi saygıyla, sevgiyle selamlıyorum...