Enflasyon nereye koşuyor?

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Ocak ayı üretici ve tüketici fiyat endekslerini açıkladı. Türkiye genelinde Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 12,15, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ise bir önceki yılın aynı ayına göre  yüzde 8,84 arttı. Zonguldak’ın da içinde bulunduğu  Batı Karadeniz Bölgesinde ise TÜFE ’de artışlar Türkiye ortalamasının gerisinde gerçekleşti.

TÜİK verilerine göre Zonguldak Bartın ve Karabük illerinin oluşturduğu TR 81 bölgesinde tüketici fiyat endeksi bir önceki aya göre yüzde 1.08 olarak gerçekleşti. Bu artış Türkiye ortalaması olan aylık 1,35 ortalamanın gerisine kaldı.

Bir önceki yılın aynı ayına göre artış ortalaması yüze 11,21 oldu. Bu ortalama da Türkiye ortalaması olan 12,15 oranının gerisinde kaldı. Aynı şekilde yüzde 14,33 olarak gerçekleşen on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı da, Türkiye geneli için tespit edilen yüzde 14,52’lik oranın gerisinde kaldı.

TÜRKİYE’DE TÜFE VERİLERİ

TÜİK verilerine göre, TÜFE'de (2003=100) 2020 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre %1,35, bir önceki yılın Aralık ayına göre %1,35, bir önceki yılın aynı ayına göre %12,15 ve on iki aylık ortalamalara göre %14,52 artış gerçekleşti.

Yıllık en düşük artış %2,14 ile haberleşme grubunda gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla, %5,66 ile eğlence ve kültür, %6,00 ile giyim ve ayakkabı ve %7,51 ile ev eşyası oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın yüksek olduğu ana gruplar ise sırasıyla, %42,21 ile alkollü içecekler ve tütün, %15,11 ile eğitim ve %15,01 ile çeşitli mal ve hizmetler oldu.

Aylık en yüksek azalış %6,65 ile giyim ve ayakkabı grubunda oldu. Ana harcama grupları itibarıyla 2020 yılı Ocak ayında azalış gösteren diğer gruplar ise, %1,44 ile ev eşyası, %0,25 ile haberleşme ve %0,02 ile alkollü içecekler ve tütün oldu. Buna karşılık, ana harcama grupları itibarıyla 2020 yılı Ocak ayında artışın yüksek olduğu gruplar ise sırasıyla, %4,88 ile çeşitli mal ve hizmetler, %4,65 ile gıda ve alkolsüz içecekler ve %3,96 ile sağlık oldu.

Ocak 2020'de, endekste kapsanan 418 maddeden, 125 maddenin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 25 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı. 268 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.

Özel kapsamlı TÜFE göstergesi (B) yıllık %10,93, aylık %0,34 arttı.İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'de 2020 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre %0,34, bir önceki yılın Aralık ayına göre %0,34, bir önceki yılın aynı ayına göre %10,93 ve on iki aylık ortalamalara göre %13,66 artış gerçekleşti.

YURT İÇİ ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ, OCAK 2020

Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) yıllık %8,84, aylık %1,84 arttı Yİ-ÜFE (2003=100) 2020 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre %1,84, bir önceki yılın Aralık ayına göre %1,84, bir önceki yılın aynı ayına göre %8,84 ve on iki aylık ortalamalara göre %15,71 artış gösterdi.

Sanayinin dört ana sektöründen imalat yıllık %8,45 arttı Sanayinin dört sektörünün yıllık değişimleri; madencilik ve taşocakçılığında %12,76, imalatta %8,45, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında %13,07, su temininde %4,27 artış olarak gerçekleşti.  Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri; ara malında %5,15, dayanıklı tüketim malında %8,93, dayanıksız tüketim malında %13,37, enerjide %13,75, sermaye malında %8,78 artış olarak gerçekleşti.

Sanayinin dört ana sektöründen imalat aylık %1,85 arttı Sanayinin dört sektörünün aylık değişimleri; madencilik ve taşocakçılığında %2,33, imalatta %1,85, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında %0,95, su temininde %5,46 artış olarak gerçekleşti. Ana sanayi gruplarının aylık değişimleri; ara malında %1,36, dayanıklı tüketim malında %2,60, dayanıksız tüketim malında %1,71, enerjide %3,01, sermaye malında %2,55 artış olarak gerçekleşti.

Yıllık en yüksek azalış %2,23 ile kağıt ve kağıt ürünlerinde gerçekleşti.  Yıllık en fazla azalış; %2,23 ile kağıt ve kağıt ürünleri, %0,70 ile giyim eşyası, %0,46 ile bilgisayarlar ile elektronik ve optik ürünler olarak gerçekleşti. Buna karşılık tütün ürünleri %64,40, ham petrol ve doğal gaz %25,49, temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları %24,94 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.

Aylık en yüksek azalış %9,68 ile tütün ürünlerinde gerçekleşti. Aylık en fazla azalış; %9,68 ile tütün ürünleri, %0,65 ile giyim eşyası, %0,57 ile kağıt ve kağıt ürünleri olarak gerçekleşti. Buna karşılık diğer ulaşım araçları %11,27, ham petrol ve doğal gaz %7,05, kok ve rafine petrol ürünleri %5,52 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.

İzzet Aslanbay