BARDAĞIN BOŞ VE DOLU KISMI…

Hüseyin AKSAKAL DÜNYA HALİ

Aslında tam kapanma diye andığımız 18 güne yakın süren uygulama, uzun zamandır birçok kesimin beklediği bir şeydi.  Yine de evdeki hesabın çarşıya uymadığı durumlar haliyle oluyor.  

Mesela, tam tarımsal üretimde mahsul dönemine geçildiğinde, üretilen ürünlerin açılmayan pazarlara gidemeyeceği sonradan akla geldi, yaraya merhem babından iki hafta sonu pazarlar açıldı, bu kez de sokağa çıkma kısıtlamaları altında pazara yürüyerek gidebilecek vatandaşın sayısı konusunda ihtilaf yaşandı. 

Bir diğer konu, sokağa çıkma kısıtlamasında aşı başvurularının, testlerin yapılmasında yaşanan azalma oldu.  Test sayısı düştü, vaka sayısı buna bağlı olarak düştü, başvuruların azalması yüzünden test sayısının düştüğü açıklandı, bu da ikna edicilik bakımından akla başka türlü gelmeyecek binbir türlü soruyu getirdi. 

Market ve bakkalların durumu ayrı… Çoğu kişinin mesai bitiş saati, market ve bakkalların kapanış saatinden sonra olduğundan, en yakın markete yürüyerek gitme kuralı çerçevesinde alışverişler yapıldı ama kayda değer bir ciro kaybı yaşanmış olmalı diye geliyor akla. Bu arada Ramazan Bayramı da kısıtlamalar altında yaşandı. Esnafın ekonomik olarak en büyük beklentilerini oluşturan bayram öncesi alışverişleri de günü kurtarmaya yetmedi.  En azından çoğu esnaf açısından.

***

Aslında, hayatın herhangi bir anındaki olumsuzlukların miktarı ile iyi şeylerin miktarı—ya da mutluluk ve mutsuzluk kaynağı miktarı—hep aynıdır. Birilerin için afet olan şey, bir diğeri için fırsat kapılarını aralar. 

Tüm bu salgın süresince öğrendiğimiz şeyler arasında en değerlisi, sekiz milyar insanın hepsinin ortak bir düşman karşısında ortak hareket etmesinin öneminin büyük oranda anlaşılmasıdır. Bu açıdan bardağın boş kısmı da, aşı temininde yaşananların gösterdiği üzere, henüz devletlerin, ülke topluluklarının veya milliyetlerin, siyaset, ekonomi, kapitalist sistem falan derken, bu noktaya gelmesi için alınacak çok mesafe olduğudur.

Kısıtlama süresince, polis memurları, jandarmalar, mahalle bekçileri, kontrol noktaları kurdu, görev belgesi sorgusu gerçekleştirdi. Bir bakıma gayet sınırlayıcı bir uygulama ama kısıtlamadan umulan neticenin oluşması bakımından kaçınılmaz bir durum.  Bardağın boş tarafından bakanlar ne düşünür bilmem ama ben diğer seçeneği tercih ederim. Bu sürede günde iki üç kez durdurulduğum ve görev belgesi gösterdiğim oldu.  Bir bakıma zaman kaybettim ama Polis olsun, Jandarma olsun, Mahalle bekçisi olsun, tüm görevlilerin Ramazan Bayramı’nın ruhuna, aynı milletin ferdi olmanın töresine uygun şekilde, nazik tutumları ve güler yüzlü tavırlarının “kayıp” duygusunu silip attığını teslim etmem gerek.

***

Kontrollerin bir diğer boyutu, bizim meslekle ilgili… Kaymakamlık, aktif olarak görev yapan gazetecilerin listesini belirlemek ve ulaşımlarını kolaylaştırmak için bir çalışma yaptı. Sonradan bir takım tepkiler oldu. Bardağın boş tarafından bakarsanız, her uygulamanın eksiği gediği olabilir. Fakat, gazeteci olmadığı halde, kurum tanıtım kartı çıkartıp ortada fink atan bir sürü lüzumsuz kişinin sokaklardan uzak tutulması bakımından çok önemli bir çalışma. Eleştirilerin birazı haklıdır ama en haşin eleştirilerin, kurum kartlarını bezirgânca bir tutumla dağıtanlardan gelmesi ayrıca manidar.  Eksiği gediği neyse tamamlanır, kervan yoldayken de düzülür.  Netice itibarıyla kısıtlamaların amacına ulaşması bakımından verdiği katkının yanında, kurum tanıtım kartlarının uluorta dağıtılmasının önüne geçilmesi bakımından da yararı olacak, devamında yarar bulunan, böylesi suiistimallere yatkın başka sektörlere de yaygınlaştırılması gereken bir uygulama bu.

***

Tam içinde yaşamaya alışmış, artık tam kapanma normale dönüşmeye başlamıştı ki tüm sayılı günlerin bitmeye başladığı gibi, tam kapanma da sona erdi. Kısıtlamalar, 29 Nisan akşamı başladığı gibi, 17 Mayıs sabahı bitti. Henüz, vaka sayılarında hedeflenen noktaya gelinmedi ama umut var. Sabah saatlerinde fatura ödeme noktalarında kuyruklar erkenden uzamaya başladı ama bir iki gün böyle devam etmesi beklenen şeydi.  Zihin, kendini normalleşmeye geçmiş gibi algılamak üzere zorluyor ama akşamları ve hafta sonları sokağa çıkma kısıtlamaları sürüyor.  Bazı sektörlerde haziran ayının başına kadar işbaşı yok.

Salgın yarın bitmiş olsa bile bazı sektörlerin kendini toparlaması epey bir zaman alacak, zira çoğumuzun rutinleri epey değişti. Akşam gezmelerine AVM’ler gözde mekânlar değil, hizmet sektöründen yararlanma biçimleri epey değişti.  Bazı sektörlerin ana ekonomik faaliyeti internete yöneldi.

Tabii ki öncelikli mesele, salgın mücadelesinde ilerleme kaydetmek. Şu ana kadar görünen manzara, kısıtlamalarla elde edilebilecek sonucun kısıtlı olduğunu gösteriyor. Asıl mücadelenin aşının yaygınlaştırılması olduğu fikri her geçen gün ağırlık kazanıyor. Aşı cephesinde yeni bir düzeye geçemedikçe, bundan sonra alınacakların kararsız sonuçlar olduğu ve salgının yeni pikler için tırmanışa geçeceği anlaşılıyor. Yeni bir kapanma olur mu? Salgın yeni pik yaparsa bu hep ihtimal dahilinde…

Bugün şunu söylemek mümkün… Sizin, bizim, hepimizin, kısaca geride kalanların kayıpları o kadar büyük ki, her şey bittiğinde zafer türküleri söylemek yersiz kaçacak galiba.

Hüseyin AKSAKAL DÜNYA HALİ Tarafından Yazılan Son Yazılar