Kurtuluş Savaşı’nın Başladığı gün… 19 Mayıs… KUTLAMA PROGRAMI BELLİ OLDU

 Karadeniz Ereğli’de 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı programı belli oldu. Mustafa Kemal Atatürk’ün Bandırma Vapuru ile Samsun'a çıktığı gün olan 19 Mayıs 1919, İtilaf Devletleri'nin işgaline karşı Türk Kurtuluş Savaşı'nın başladığı gün kabul ediliyor.  Atatürk’ün Türk gençliğine armağan ettiği bu bayram, 1926 yılından bu yana kutlanıyor.

Karadeniz Ereğli’de Gençlik ve Spor İlçe Müdürlüğü tarafından hazırlanan 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı programı, 19 Mayıs 2022 Perşembe günü saat 09b30’da Atatürk Anıtı önünde başlayacak.

Gençlik ve Spor İlçe Müdürlüğü çelenginin Atatürk Anıtı’na sunulmasının ardından  saygı duruşunda bulunulacak, İstiklal Marşı söylenecek.

Programın geri kalanı sahil kesiminde bulunan Amfitiyatroda gerçekleştirilecek. Burada saygı duruşunda bulunulmasının ardından Gençlik ve Spor İlçe Müdürü tarafından günün anlam ve önemine ilişkin konuşma gerçekleştirilecek.

Program, Spor ve Halk oyunları gösterileri ile sona erecek.

1919 YILI… MAYIS AYI…

Osmanlı İmparatorluğu, 1918 yılının sonlarına gelindiğinde I. Dünya Savaşı'ndan mağlup ayrılmış, Mondros Mütarekesi'ni imzalayarak dağılma sürecinin sonuna gelmiş bir devlet görünümündeydi. Avrupa devletlerince hasta adam olarak nitelenen Osmanlı; imzaladığı ateşkes ile boğazların hakimiyetini, yeraltı kaynaklarının kullanım haklarını ve donanma ile ordu üzerindeki tüm emir haklarını İtilaf Devletleri'ne devretmişti. Mondros Ateşkes Anlaşması'nı takiben İzmir Yunanlar, Adana Fransızlar, Antalya ve Konya İtalyanlar tarafından işgal edilmişti.  Bu sıralarda Türkler tarafından birçok direniş cemiyeti kurulmuştu. Bu dönemde tüm Osmanlı topraklarında olduğu gibi Samsun'da da işgalciler ile Türk halkı arasında silahlı çatışmalara yaşanmaya başlamıştı. Bunun üzerine Arthur Calthorpe'ın imzasıyla İtilaf Devletleri, Osmanlı Hükûmeti'ne bir nota verdi ve bölgedeki karışıklıkların giderilmesini istemiş aksi halde Mondros Ateşkes Anlaşması'nın 7. Maddesi çerçevesinde bölgenin işgal edileceğini beyan etti. Dönemin Harbiye Nazırı Abuk Ahmed Paşa ile Sadrazam Damad Ferid Paşa karışıklıkların giderilmesi görevine Mustafa Kemal'i uygun gördü, görev Mustafa Kemal tarafından kabul edildi.

Mustafa Kemal bu görüşmeden sonra dönemin Genelkurmay İkinci Başkanı Kâzım Paşa ile görüşerek yetkilerini tartışır. Kendisine 9. Ordu Müfettişliği verilir ve görev yetkilerinin bulunduğu ferman imzalanır. Müfettişlik görev ve yetkilerinin yer aldığı fermanın görevleri içeren maddeleri; bölgede düzenin kurulması, yerleştirilmesi ve olayların sebebinin araştırılmasını, bölgede varlığı söz edilen silah ve cephanelerin toplanarak Osmanlı depolarına yerleştirilerek korunmasını, bölgede yer aldığı iddia edilen Türk direniş topluluklarının dağıtılmasını içermektedir.Bu ferman ile 9. Ordu Müfettişi Mustafa Kemal, Anadolu coğrafyasının tüm doğu kısmına emir verebilecek rütbeye erişmektedir.

Mustafa Kemal yolculuk öncesi 15 Mayıs 1919’da Padişah VI. Mehmed ile görüşmesinin ardından, onu Samsun'a götürecek olan Bandırma Vapuru'nun kaptanı İsmail Hakkı Bey'i çağırtarak ertesi gün öğleüzeri hareket edeceklerini bildirdi. Yolculuk günü vapur, Sirkeci Garı açıklarında İngilizler tarafından aramaya tabi tutulmuş ve Mustafa Kemal, Beşiktaş İskelesi'nden motor ile Kız Kulesi açıklarında vapura bindi. Vapur hareket etmeden önce Rauf Bey Mustafa Kemal'e vapurun işgal kuvvetlerine mensup bir torpido tarafından takip edileceğini ve batırılacağını haber aldığını belirtmesine rağmen o, yolculuğun plânlandığı gibi süreceğini söyler.

Vapur Mustafa Kemal ve 18 askerle beraber 16 Mayıs 1919 tarihinde öğleüzeri İstanbul'dan Samsun'a doğru yola çıkar. Rauf Bey'in belirttiği İngiliz gemisi, heyeti izlemeye başlar ancak Karadeniz'e açıldıktan sonra fırtınalı havada izlerini kaybeder. Mustafa Kemal, İsmail Hakkı Bey'e karaya yakın bir rota izlemesini ve düşman saldırısı halinde gemiyi en yakın sahile oturtmasını emretmiştir. Sert havada, dalgalı bir denizde yol alan gemi 17 Mayıs günü gece saat 23.00 civarında İnebolu Limanı'na girer, 18 Mayıs 1919 tarihinde öğleüzeri 12.00'de de Sinop Limanı'na yanaştı. Bandırma Vapuru, bir gün sonra da 19 Mayıs 1919'da Samsun'a ulaştı.

İLK KUTLAMADA BEŞİKTAŞ, GALATASARAY VE FENERBAHÇE’NİN ROLÜ…

19 Mayıs 1919'da Mustafa Kemal Atatürk Bandırma Vapuru ile Samsun'a çıktığı gün, İtilaf Devletleri'nin işgaline karşı Türk Kurtuluş Savaşı'nın başladığı gün kabul edilir. Atatürk bu bayramı Türk gençliğine armağan etmiştir.

Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı ilk defa 1926 yılında Gazi Günü adı altında Samsun'da kutlanmış, 24 Mayıs 1935'te Atatürk Günü adı altında resmiyet kazanmıştır. Beşiktaş'ın girişimleriyle Fenerbahçe Stadı'nda kutlanan bu ilk 19 Mayıs, Galatasaray ve Fenerbahçeli yüzlerce sporcunun da katılımıyla bir spor günü hâline gelmiştir. Bu organizasyondan bir süre sonra gerçekleşen Spor Kongresi'nde söz alan Beşiktaş Kurucu Üyesi Ahmet Fetgeri Aşeni, kutlanan Atatürk Günü'nün tüm gençliğe mal edilebilmesi için "19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı" adı altında her yıl yapılmasını teklif etmiştir. Kongrede oylanan bu öneri kabul edilmiş ve Atatürk'ün de onayıyla yasalaşmıştır. 19 Mayıs, 20 Haziran 1938 tarihli kanunla "Gençlik ve Spor Bayramı" adını almıştır Uzun yıllar "Gençlik ve Spor Bayramı" adıyla kutlanan bayram, Atatürk Yılı kabul ve ilan edilen 1981'de yapılan değişiklikle "Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı" adını almıştır.

19 Mayıs, Türkiye Cumhuriyeti ile birlikte Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin  de resmî bayramıdır.

Haber Merkezi