Ağaç, pandemi döneminde eve kapanan vatandaşların favori hobisi oldu

Bir eser ortaya çıkartmak için ağaç kesmiyor. Kimi zaman dağlara çıkıp kırık, küflenmeye yüz tutmuş ağaçları buluyor, kimi zamanda dostlarının yanmaktan kurtarıp gönderdikleri ağaç parçalarını işliyor. Baca gazların kuruttuğu zeytin ağacının gövdesini salata tabağına, kömürlükte yanmayı bekleyen kütüğü vazoya çeviriyor. Ölen bir asırlık porsuk ağacının bir yanını, ya da devrileli 100 yıl olmuş bir dut ağacının kökünden vazo yapıp adeta küllerinden yeniden canlandırıyor. Kiminin ‘odun’ dediğini o sanata döndürüyor; tornasına koyduğu ‘yıkık hayatı’ döndüre döndüre ayağa kaldırıyor. Ömrünün son 30 yılını ağaçlara veren sanatçı Şeref Ünal, şöyle söylüyor: “Boş kaldığı zaman insan, daha ümitsiz oluyor. Yani bir şeyler yapmak, ortaya çıkartmak, çok güzel bir haz veriyor insana. Bu hazzı aldığınız zaman, yaşama sevinciniz de artıyor”

Covid 19’un yarattığı pandemi, ülke insanını tüm alışkanlıklarını değiştirdi. İşyerleri kapandı, pek çok kişi işsiz kaldı. Kısıtlamalar, hafta sonları sokağa çıkma yasakları; insanları hem zamanı yaşayacakları hobi uğraşılarına hem de eve ek gelir sağlayacak fikirlere yöneltti. Bunların başında ise ahşap oyma sanatı ilk akla gelen oldu. Pek çok kişi, amatörce yapmak istediği bu hobiyi, virüsle geçen günlerde hayata tutunmak için umut olarak gördü. Peki bu iş nasıl yapılır? İncelikleri nelerdir? Ahşap oyma işi para kazandırır mı? Bu soruları sorduğumuz Ereğlili sanatçı 60 yaşındaki Şeref Ünal, Süleymanlar mahallesi Cehennem Ağzı Mağaralarının turistik alanda kurulu atölyesinde gazeteciye konuştu. 3 dil bilen, yıllarca Amerika ve İtalya’da yaşayan, Kardemir ve Erdemir’de de çalışan; son olarak Karadeniz Ereğli’de bir inşaat firmasında yöneticilik yapan Şeref Ünal ömrünün 30 yılını üretmeye son 16 yılını ise ahşap oymaya ayırdı. Ünal, 7 metrekarelik adeta kutu gibi atölyesinde sanatını icra ediyor.

Ünal, röportajda şunları söyledi:

PANDEMİ DÖNEMİNDE AMATÖRCE AHŞAP OBJELER YAPMAK…

Benim onlarca tanıdığım var. Evlerinde gemi yapan, enstrüman yapan, masa-sehpa yapan, kuksa oyan bir sürü arkadaşım var. İnsanlar birbirlerinden esinleniyorlar. Pandemi döneminde ise 65 yaş üstü içinde diğer yaş gurupları içinde geçerli; eve kapananlar bir şeyler yapmaya, ahşaba şekiller vermeye çalışıyorlar. Bir ağaçtan kül tabağı yapmak, onu küçük bir objeye dönüştürmek insanı hem ruhen rahatlatıyor hem de bir şeyi ortaya çıkartmak son derece zevklidir. ‘Bu bardağı ben yapmıştım’, ‘Bu kuksayı ben yapmıştım’ diyebilmek.

PARLATIRKEN CİLA KULLANMIYOR!

Balmumu ve keten tohumu yağının karışımı ile elde ettiği doğal cila ile objelere parlatıyor ve koruyorum. Bu yağa hem çatlamasını engelliyor hem damarlarını hem de tüm karakteristik özelliklerini meydana çıkartıyor. Hepsinden önemlisi kimyasal bir şey eve girmemiş oluyor. Ceviz yağı da kullanıyorum. Bazen zeytinyağını ısıtıp ve alkolle karıştırıp kullandığım zamanlar da oluyor. Diğer türlü, bu objelerin içine mesela meyve koyamazsınız. Vernik atarsınız, ayna gibi olur ama hiçbir işe yaramaz. AMATÖR, İLK ÖNCE İŞE NEREDEN BAŞLAMALI? Önce bazı takım taklavat lazım tabi. Bir küçük taş motor, oymak için küçük bıçaklar lazım. Aslında bunlardan daha önemlisi tahayyül etmek lazım. Yani ne yapacağı ile ilgili öngörü sahibi olması lazım. Bur parçayı eline aldığında ‘bunu şuna dönüştürebilirim’ demeli. Rastgele başlamak olmaz. Bunu planlamadan başlayanlar, bu işten çok çabuk pes ediyorlar. Bunu istemek ama çok istemek lazım. Çok istemek…

ALET-EDEVAT NASIL OLMALI? KAÇ PARAYA ALINIYOR?

Amatör olarak başlayan kişinin küçük bir ahşap çekici olacak. İskarpela çeşitleri ve oyma bıçakları olacak. Zımpara kullanabileceği küçük bir taş motoru olacak ya da elle zımparalayacak. Bunun maliyeti ise taş motoru hariç diğerlerinin 100 lira gibi bir masrafı vardır. Ama ortaya iyi bir şey çıkartmak için orijinal malzemeler alacağınız zaman yüksek bedeller ödemek zorundasınız. Bu malzemeler internette de satılıyor. Bıçak yapan Robert Solvi diye bir İrlandalı var. Bıçaklarımın bir tanesini Prag’tan almıştım, 50 avroya almıştım. Bazı bıçaklarımı demirden döverek kendim yaptım. Almanya’ya bir sergi için gittiğimde Berlin’den 70 avroya bir bıçak almıştım. Yani profesyonel olarak yapmak isterseniz bedel ödemelisiniz.

PARA KAZANABİLİRMİSİNİZ?

Pandemi dönemindeherkes evlerine kapandı dedik. Amatör olarak uğraşmak, uğraşırken de evlerine ek gelir getirmek isteyen çok fazla kişi var. Şöyle; buna ‘ben bir şeyi objeye çevirip satacağım’ diye başlarsanız o zaman farklı olur! Yani derler ya bir tutam sevgi koydum yemeğe diye. Bunun içine de sevgi koymanız lazım. Severek yapmak odak noktasıdır. Paraya dönüştürmeye gelince ise insanların biraz şevkleri kırılıyor. Yapıp satamıyorlar. Benim bile her taraf yığıldı, bir sürü çalışmalarım var. Yaptığınızda bunun karşılığı olması lazım. Ben bu ay hiçbir şey satamadım. Çünkü mağaralar bölgesine ziyaretçi yok. Tanıdıklara bir şeyler yapıyorum. Mesela Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’nda bir yüzbaşı arkadaşım kuksa istedi benden, o kadar yani… Satış odaklı değil de zaman geçirmek için geliyorum. Mesela kiramı çıkartamıyorum. Öyle bir şey şuanda yok.

ÜMİTSİZLİĞE KAPILDIĞINDA ÜRETİN!

İnsan, boş kaldığı zaman daha ümitsiz oluyor. Yani bir şeyler yapmak, ortaya çıkartmak insana çok güzel bir haz veriyor. Bu hazzı aldığında yaşama sevinciniz de artıyor. Buraya gelip tezgahta yaptığım çalışmayı görüp ‘bu odun kaç para’ diyen var, ‘ne kadar güzel bir çalışma olmuş, bu kadar ucuz satılır mı?’ diyen de var. İşte bu benim için yeterli oluyor. Tabi ekonomik olarak bana dönmesini çok isterim. Ama ülkemizin durumu malumdur. Bu oyma işini yapanlar iki elin parmağını geçmeyecek kadar azdır. Devletimizin bu konuda bize destek olmasını isterim. En azından dükkan kiralarını almamaları yönünde bir karar alabilirler. Turların açılmasını isterim, pandeminin bitmesini isterim. Yani her şey eskisi gibi olsun, insanlar mutlu olsun isterim.

SERGİLERİ VAR; SON SERGİSİ 14 ŞUBAT’TA ANKARA’DA…

Bugüne değin 15 civarında sergilerim oldu. İstanbul’da ‘Ağaçkakan’ diye firma ile birlikte yaptım bir kez. Bursa Tayyare Sanat Galerisi önderliğinde Kaleiçi’nden sergim oldu. Gökçeada’da her yıl yapıyorum. Ankara’da sergilerim oluyor. Eskişehir Odunpazarı’nda birkaç sergi yaptım. En son sergim ise iptal edilmezse 14 Şubat’ta Ankara Kentpark’ta olacak. Valilik, pandemi nedeni ile iptal edebilir ama karar alındı, afişleri falan basıldı.

KENDİ KALEMİNDEN AĞACA ŞİİR

Sanatçı Şeref Ünal, talaş tozu parlayan 7 metrekarelik atölyesinde, bir ağaca yazdığı şiirini de okudu.  

Ben yürürüm sen olduğunda yerde dur

Kök sal dik durmak için Ben ölürüm de her şey biter

Bir kolundan 9 tahta Sen dik dur, toprağı sıkı tut Senin gölgende daha niceler dinlenir

Daha niceleri ölür

Daha nicelerine bir kolundan 9 tahta daha

Sen ayaktayken ey ağaç